Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach zaprasza na uroczyste oznaczenie i poświęcenie grobu weterana walk o wolność i niepodległość Polski śp. Józefa Grzegorzka, patrona jednej z katowickich ulic znajdującej się w Dąbrówce Małej.
Wydarzenie odbędzie się 28 października 2021 r. o godz. 12.00 na rzymskokatolickim cmentarzu parafialnym przy ul. Francuskiej w ramach corocznego objazdu grobów zasłużonych Polaków spoczywających na terenie Katowic, organizowanego przez wojewodę śląskiego Jarosława Wieczorka.
W uroczystości weźmie między innymi udział rodzina Józefa Grzegorzka – Jarosław Grzegorzek oraz Aleksandra Konieczna, a także wojewoda śląski Jarosław Wieczorek wraz z zaproszonymi na objazd gośćmi. Obrzędu poświęcenia grobu dokona ks. dr Andrzej Suchoń – proboszcz parafii pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Katowicach. Instytut Pamięci Narodowej będzie reprezentował dyrektor oddziału w Katowicach dr Andrzej Sznajder.
Grób został wyremontowany ze środków własnych Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach.
Kim był Józef Grzegorzek?
Józef Grzegorzek urodził się 5 marca 1885 r. w Marklowicach Dolnych koło Wodzisławia. Początkowo pracował w hucie Silesia, następnie jako górnik w Westfalii i księgowy w Bytomiu. Przez krótki czas przebywał w celach zarobkowych we Francji. W latach 1903-1905 należał do gliwickiego koła stowarzyszenia „Eleusis”. Zaangażowany w życie społeczno-kulturalne był również sekretarzem generalnym Związku Śląskich Kół Śpiewaczych. W 1914 r. został powołany do armii niemieckiej, w której służył do 1918 r.
Był współorganizatorem i pierwszym komendantem powołanej do życia 11 stycznia 1919 r. Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. W przededniu wybuchu I powstania śląskiego został na dworcu kolejowym w Pawłowicach aresztowany. Więziono go w Kłodzku, a następnie w Świętoszowie. 25 września 1919 r. uciekł z więzienia i znalazł schronienie w Pawłowicach (Wielkopolska). W 1920 r. stał się współzałożycielem Chrześcijańskiego Zjednoczenia Ludowego. Pełnił wówczas również funkcję sekretarza Wydziału Polityki Wewnętrznej Polskiego Komisariatu Plebiscytowego w Bytomiu.
W III powstaniu śląskim wziął udział, jednocześnie będąc członkiem Komitetu Wykonawczego Naczelnej Komendy Wojsk Powstańczych. W latach 1921-1922 był członkiem Naczelnej Rady Ludowej na Górnym Śląsku pełniąc funkcję sekretarza. Po powrocie części Górnego Śląska do Macierzy aktywnie działał w Związku Powstańców Śląskich. W 1935 r. opublikował książkę "Pierwsze powstanie śląskie 1919 roku w zarysie", która do dziś stanowi najważniejszą publikację w historiografii pierwszego śląskiego zrywu narodowościowego.
W 1939 r., ścigany przez Niemców za działalność powstańczą, został aresztowany i uwięziony w KL Dachau. Po wojnie piastował stanowisko starosty powiatu tarnogórskiego. Zmarł 16 kwietnia 1961 r. i został pochowany w Katowicach. Został odznaczony: Krzyżem Srebrnym Orderu Wojskowego Virtuti Militari, Krzyżem Niepodległości z Mieczami, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi, Śląskim Krzyżem Powstańczym oraz Gwiazdą Górnośląską.
