Budynek BWA już oficjalnie zabytkiem. Ani miasto Katowice ani Cepelia nie wniosły odwołania

8 grudnia 2023 r. Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków wszczął z urzędu postępowanie w sprawie wpisu do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego budynku Biura Wystaw Artystycznych przy al. Korfantego 6 w Katowicach.

Budynek BWA jest własnością - pospołu - miasta Katowice i Cepelii. Zaprojektował go katowicki architekt Stanisław Kwaśniewicz, projektant takich świetnych późnomodernistycznych obiektów w śródmieściu i w Koszutce, jak kino Kosmos, szkoła pawilonowa w Koszutce, biurowca Separator czy wieżowca Ślizgowiec.

Więcej o projektach Stanisława Kwaśniewicza:

• Kosmos w Katowicach. Tak postmodernizm zniszczył świetną architekturę z lat 50. Zobaczcie, jak stylowy był kiedyś budynek kina i jak wygląda teraz
• "Pawilonówka" w Koszutce. Jedyna taka szkoła w Katowicach. Nowoczesność made in PRL sprawdza się do dzisiaj
  
• W Katowicach słynne niebieskie bloki były już żółte, a teraz są... szare. Na szczęście trójkątne balkony zostały, tylko że już nie są białe
  

Pawilon galerii BWA powstał w latach 1965-1969. Miał być jednym z najważniejszych elementów koncepcji urbanistycznej tej ważnej przestrzeni Katowic. Został podzielony funkcjonalnie na dwie części. Na parterze stworzono galerię rzeźby. Dzieła sztuki, dzięki dużym przeszkleniom, można było podziwiać też z zewnątrz. Drugą częścią był sklep Cepelii.

Charakterystyczny fryz na elewacji - dzieło sztuki na galerii BWA

Jak pisze Anna Syska w książce "Spodek w Zenicie. Przewodnik po architekturze lat 1945-1989 w woj. śląskim" "z parteru do umieszczonej na piętrze galerii malarstwa prowadziła spiralna klatka schodowa, z antresolą i kawiarnią zlokalizowaną w połowie wysokości".

Górna galeria była pozbawiona okien (doświetlają ją świetliki na dachu i pas luksferów przy suficie), co pozwalało na dowolną aranżację jej powierzchni. Dzięki temu elewacja pierwszego piętra stała się zewnętrzną galerią, powstał tam rzeźbiarski fryz z uproszczonymi motywami antycznymi.

W katowickim BWA przez ponad 50 lat działalności zorganizowano wiele ważnych dla regionu wystaw artystycznych, np. plakatu. Galeria z powodzeniem działa do dzisiaj. Przestrzeń na parterze jednak już nie jest używana przez BWA. Obecnie działa tu sklep z designerskimi produktami (wcześniej były tu restauracje i kawiarnie), a sklep Cepelii został zamknięty kilka lat temu, lokal po niej (to aż 700 m2 na parterze i na 1. piętrze) jest na sprzedaż.

Budynek dawno nie był remontowany. Z fryzu na elewacji odpadają elementy.

Czy Katowice chcą wyburzyć galerię BWA?

Ostatnio prof. Irma Kozina, historyk sztuki, alarmowała: "Władze miasta Katowice nic nie robią przeciwko planom zburzenia BWA. Zabiera się mieszkańcom wyjątkowe miejsce w centrum Katowic. Trzeba temu przeciwdziałać!!!" - pisała na Facebooku. Wg niej, są to plany likwidatora spółki Cepelia.

Urząd Miasta Katowice odpowiedział: "Stanowczo dementujemy informacje mówiące o chęci wyburzenia budynku, w którym mieści się siedziba BWA. Miasto nie ma takich planów, a przypominamy, że obiekt w ponad 70% należy do miasta".

Na szczęście BWA nie podzieli smutnego losu swoich niegdysiejszych sąsiadów - czyli wyburzonych Pałacu Ślubów i Varietes Centrum u Michalika. Do decyzji o wszczęciu postępowania w sprawie wpisu do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego budynku Biura Wystaw Artystycznych nikt nie wniósł sprzeciwu - ani miasto Katowice, ani Cepelia. Dlatego wojewódzki konserwator zabytków wydał decyzję o ostatecznym zakończeniu postępowania i wpisania budynku Biura Wystaw Artystycznych do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego.