W czwartek, 18 września, w Katowicach odbyła się uroczystość upamiętniająca postacie Henryka Sławika i Józsefa Antalla — bohaterów wspólnej historii Polski i Węgier. Pod pomnikiem przy ul. Wita Stwosza kwiaty złożył m.in. dr Tibor Gerencsér, konsul generalny Węgier w Krakowie, w towarzystwie przedstawicieli Instytutu Pamięci Narodowej, władz miasta oraz środowisk kombatanckich.
W wydarzeniu wzięli udział m.in.. dr Andrzej Sznajder, dyrektor katowickiego oddziału IPN, dr Tomasz Kurpierz - autor biografii Henryka Sławika, Waldemar Bojarun - wiceprezydent Katowic, Michał Luty - działacz opozycyjny i były wiceprezydent miasta, a także reprezentanci samorządu.
Uroczystość była częścią szerszego programu edukacyjno-historycznego. W Domu Kultury na Witosa otwarto wystawę Krzysztofa Duckiego pt. „Rozmówki polsko-węgierskie”, ukazującą sylwetki osób, które podczas II wojny światowej budowały mosty solidarności między narodami. Wernisaż uświetnił wykład dr. Kurpierza o losach Polaków na Węgrzech w latach 1939–1945.
Wieczorem zaprezentowano film dokumentalny „Ostatni Marszałek”, poświęcony postaci Béli Vargi - katolickiego duchownego, który odegrał kluczową rolę w niesieniu pomocy polskim uchodźcom.
Organizatorami wydarzenia byli Konsulat Generalny Węgier w Krakowie, Miejski Dom Kultury „Koszutka” oraz katowicki oddział IPN. Obchody objęto Honorowym Patronatem Prezydenta Miasta Katowice Marcina Krupy.
Kim byli Henryk Sławik i József Antall?
Przypomnijmy: Henryk Sławik - śląski działacz społeczny, lewicowy dziennikarz i uczestnik powstań - po wybuchu II wojny światowej trafił na Węgry, gdzie wspólnie z Józsefem Antallem (seniorem), wysokim urzędnikiem rządu węgierskiego, zorganizował pomoc dla polskich uchodźców i Żydów. Dzięki ich współpracy uratowano życie ponad 5 tysiącom osób. Choć różnili się politycznie - Sławik był socjalistą, Antall chadekiem - połączyła ich przyjaźń i głęboka solidarność.
W lipcu 1944 roku Henryk Sławik został aresztowany przez Gestapo. Po brutalnym śledztwie, w którym nie zdradził współpracowników, trafił do obozu koncentracyjnego Mauthausen-Gusen, gdzie 23 sierpnia został zmordowany.
Dziś Sławik i Antall są uznawani za bohaterów trzech narodów: polskiego, węgierskiego i żydowskiego.
Może Cię zainteresować:
